De buxusmot (Latijnse naam: Cydalima Perspectalis) komt oorspronkelijk uit Azië. Vermoedelijk is de buxusmot in 2007 in Duitsland terecht gekomen via de import van Aziatische buxusstruiken. In hetzelfde jaar nog werd de buxusmot in Nederland gespot. De eerste jaren kwam de buxusmot met name in westelijk rivierengebied voor, maar de laatste jaren heeft de nachtvlinder zich verspreid door het hele land.
Waarom breidt de buxusmot zich zo snel uit?
De Nederlandse benaming voor de nachtvlinder is afkomstig van het favoriete voedsel van de rups, de buxus. Aangezien de buxus in Nederland volop aanwezig is, is er voor de buxusrups genoeg voedsel te vinden én zijn er voldoende mogelijkheden om zich uit te breiden. Daarnaast zijn er in Nederland geen natuurlijke bestrijders van de buxusrups –zoals de sluipwesp- te vinden. De natuurlijke vijanden zorgen er normaliter voor dat de buxusmot geen plaag kan gaan vormen. Door de afwezigheid van deze vijand, heeft de buxusmot alle kans gekregen om zich uit te breiden.
Balans herstellen
Hoewel de buxusrups nu voornamelijk schade toebrengt, verwacht men dat de natuur de balans vanzelf zal herstellen. Zo hebben kauwen en eksters de buxusrups al ontdekt als lekkere maaltijd. Ook koolmezen lijken de rupsen en poppen wel te kunnen waarderen. Als de koolmezen de buxusrups aan hun jongen gaan voeren, kan het aantal buxusrupsen snel slinken.
Natuurlijk evenwicht
Het is mogelijk om een door buxusmotten aangetaste buxus te snoeien en hem opnieuw te laten uitlopen. Het probleem is echter wel dat de buxus zwak zal zijn en een nieuwe rupsenaanval wellicht niet meer overleeft. Zodra het natuurlijke evenwicht herstelt wordt (bijvoorbeeld door kauwen, eksters en koolmezen) zal de dichtheid van de rupsen lager worden. Het is daarom belangrijk dat u geen gif gebruikt om de buxusmot te verjagen. Deze jaagt namelijk niet alleen de buxusmot weg, maar ook zijn natuurlijke vijanden. In feite is het probleem ook meteen de oplossing om de buxusmot te bestrijden. Door de buxusmot zijn gang te laten gaan, zal de rups namelijk vanzelf sterven door een gebrek aan voedsel. De buxus kan hierdoor opnieuw aangroeien. Het enige nadeel? Dat is dat de buxusmot eventueel weer kan terugkeren als zijn favoriete voedsel weer in goede conditie is. Het is daarom te hopen dat de natuurlijke vijanden van de buxusmot flink hun best gaan doen in de toekomst. Tot die tijd zal men de buxusmot moeten accepteren of op zoek moeten naar een goede buxus vervanger!
Wat te doen tegen de buxusmot?
Hoewel (bio)gif een manier is om de buxusmot te bestrijden, is dit een methode die wij absoluut niet aanraden. Gif doodt namelijk ook andere belangrijke insecten zoals bijen, vlinders en lieveheersbeestjes. Zelfs biologische middelen zorgen er voor dat alle rupsensoorten doodgaan op de haag, waaronder onschuldige rupsen van andere vlindersoorten. Tijdens het aanbrengen van het gif komt er bovendien een deel op de onderliggende beplanting. Hierdoor komt het gif ook op andere planten terecht, waar het gif alle insecten zal doden.
Kies voor een buxus vervanger
De makkelijkste en meest effectieve én milieuvriendelijke manier om de buxusmot te bestrijden is door de haag te vervangen voor een buxus vervanger, die niet gevoelig is voor de buxusmot. Een voorbeeld hiervan is de Japanse hulst (Ilex crenata) of de liguster. De liguster bloeit in de zomer en biedt voedsel aan bijen en vlinders. De buxusmot kan echter niet leven van deze struik. Andere alternatieven voor Buxus zijn de Portugese Laurier, struikkamperfoelie (Lonicera), de inheemse vogelkers (Prunus) of aardbeiachtige struiken (Potentilla fruticosa).